PL       AZ       RU  

Strona główna Aktualności Historia Wybitni działacze polscy Losy Azerbejdżan Kontakty
Copyright © www.polonia-baku.org Wszystkie prawa zastrzeżone

Paweł POTOCKI
( 1879 -1932)

Potocki

Inżynier Paweł Potocki urodził się w 1879 roku w Sankt-Petersburgu w polskiej rodzinie. Ojciec go, Mikołaj Potocki, był generałem od infanterii i wykładał w Akademii Wojskowej w Petersburgu. Ojciec miał nadzieję,że Paweł pójdzie w jego ślady, tym bardziej, że Paweł był absolwentem Korpusu Paziów w Petersburgu - lecz młody człowiek pragnął zostać inżynierem. W 1901 roku Paweł zakończył Instytut techniczny i otrzymał dyplom inżyniera z wyróżnieniem.

Młody inżynier z powodzeniem pracuje w Holandii, następnie w Rosji - Chersonie i Sormowo. W Baku był zaproszony w 1910 roku -by podjąć pracę nad osuszeniem zatoki Bibi-Ejbat i kontynuować pracę już nie żyjącego( zmarł w 1904 roku) innego inżyniera –Polaka, Witolda Zglenickiego, który badał naftowe złoża w Azerbejdżanie i ustalił najbardziej perspektywne działki roponosne na suszy i w Kaspijskim morzu, w tym również na zatoce Bibi-Ejbat.

W 1910 r. zaczeła się praca nad osuszeniem zatoki, lecz wznowiona była dopiero po skończeniu wojny domowej. Dzięki inicjatywie działacza partyjnego Kirowa zaczęła się aktywna praca nad osuszeniem zatoki. Po ciężkiej chorobie Potocki całkowicie stracił wzrok. Ale, już niewidomy, w 1922 r. tworzy oryginalny i śmiały projekt osuszenia 27 hektarów morza, za który na konkursie w Moskwie otrzymuje nagrodę. Wkrótce Potocki stworzył nowy projekt - na 79 hektarów, który również z powodzeniem był zrealizowany. Śmiałe i dokładnie opracowane projekty Potockiego otrzymują aprobatę czołowych specjalistów stolicy.Potocki był także wynalazcą pompy piaskowej do gaszenia płonącej ropy naftowej.

Wybitny rosyjski pisarz A.M. Gorki po pobycie w Baku pisze, że słyszał “…coś legendarne o inżynierze, zdaje się Potockim, który całkiem stracił wzrok, lecz tak dobrze zna Bibi-Ejbat, że nieomylnie wskazuje na mapie teren prac i punkty, skąd należy zacząć nowe prace”.

W centrum - Potocki Znana poetka Margarita Aliger, zainspirowana bohaterskim czynem Pawła Potockiego, pisze poemat „Starzyk”.

Roponośność osuszonej części zatoki nie budziła wątpliwości, na nią wskazywała duża ilość wyjść gazu ze dna morza.Codziennie powiększały się sztuczne pola naftowe. Aż nareszcie 14 maja 1922 roku kierownik Aznefti - A. Serebrowski telegrafuje do W. Lenina: «...w nocy na 13 maja zdarzył się burzliwy wybuch... Zjawisko to ukazuje na zadziwiające bogate złoża ropy naftowej... Na Bibi-Ejbatskiej zatoce oczekuje się nieprawdopodobna według swojej wielkości zdobycz...»

Rząd wysoko ocenił pracę utalentowanego inżyniera – Potocki został odznaczony najwyższą nagrodą w Związku Radzieckim – orderem Lenina.

Ostatnie 20 lat swego życia Paweł Potocki oddał ukochanej pracy - stworzeniu nowego przemysłu naftowego na zatoce Bibi-Ejbat. Przez te lata zdobył duży autorytet i miłość wśród robotników-nafciarzy. Do ostatniego dnia swego życia Potocki pracował. Paweł Potocki zmarł 15 marca 1932 roku. Zgodnie ze swoją ostatnią wolą został pochowany na miejscu swej pracy - na sztucznie utworzonym lądzie Bibi-Ejbat, nad brzegiem Morza Kaspijskiego.

W pamięć o inżynierze, który oddał wszystkie swoje siły i wiedzę rozwojowi naftowego przemysłu Azerbejdżanu, jedna z ulic miasta Baku była nazwana imieniem P.Potockiego.

9 listopada 2005 roku z inicjatywy Ambasady Polski wspólnie z Azerbejdżańską Państwową Naftową Kompanią (GNKAR) odbyło się otwarcie odnowionego pomnika wybitnego inżyniera Pawła Potockiego. Na grób byli złożone kwiaty w imieniu Rządów Azerbejdżanu i Polski.

Copyright © www.polonia-baku.org Wszystkie prawa zastrzeżone